Cumhuriyetimizin 100. yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi Kütüphaneler Şube Müdürlüğü tarafından “Türkiye Yüzyılında Türkçenin Yüzyılı Bilgi Şöleni” 9-10 Şubat tarihlerinde Merinos Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi.
Türkçemize gereken hassasiyetin gösterilmesi; bilim, sanat, edebiyat ve öğretim dili olarak gelişmesine katkıda bulunmak amacıyla yapılan programa Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, Türk Dil Kurumu Yüksek Uzmanı Yaşar Yılmaz, Gazeteci ve Televizyoncu Hakan Çelik, Çocuk ve Genç Kitapları Yazarı Yalvaç Ural, Uludağ Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Cafer Çiftçi, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hatice Şahin, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Prof. Dr. Yavuz Kartallıoğlu’nun yanı sıra çok sayıda akademisyen, öğretmen ve öğrenci katıldı.
Dil milletin kimliğidir
Programın açılış töreninde konuşan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, Türkçenin, dünyanın birçok ülkesinde konuşulduğunu belirtirken, Türkçenin üzerinde hassasiyetle durulması gereken en önemli konulardan olduğunu söyledi. Yaygınlaşan sosyal medyanın Türkçeyi kısırlaştırdığına dikkat çeken Başkan Aktaş, “Dil bir milletin kimliğidir. Sözlü devirlerden yazılı devirlere Türkçe kültürümüzün aktarılması için en önemli vasıta olmuştur. Binlerce yıllık geçmişe sahip Türkçe, kendine has bir içyapısı ve musikisi olan bizim en değerli hazine sandığımızdır. Türkiye’yi 784 bin kilometrekareden, Türkçeyi de sadece Türkiye’de konuşulan bir dil olmaktan ibaret göremeyiz. Kırım’da da Moldova’da da Türkçe konuşanları görebilirsiniz. Kazakistan’da, Özbekistan’da, Azerbaycan’da dünyanın birçok ülkesinde Türkçe konuşan insanlara denk gelirsiniz. İnsan bildiği kelime sayısı kadar düşünebilir ve konuşabilir. Bugün sosyal medya maalesef, Türkçemizi kısırlaştırmakta ve dağarcığımızı daraltmaktadır. Belirli kelime sayısı ile sınırlanmış, özensiz bir Türkçe ile karşı karşıyayız ne yazık ki. Dilimizi temiz tutmalıyız ki düşüncelerimizden beslenen edebiyat ve sanat eserlerimiz daha nitelikli olsun. Çünkü dili yarınlara taşıyacak, işlenerek zenginleşmesini sağlayacak olan edebiyat ve sanat eserleridir. Türkçe üzerinde hassasiyetle durulması gereken elzem bir konudur. Zira Türkçe bizim en büyük zenginliğimizdir” dedi.
Türkçenin farklı ülkelerde öğretilmesinin ve Türk kültürünün tanıtılmasının önemine de değinen Başkan Alinur Aktaş, “Türkiye son çeyrek asırda yurt dışındaki hamleleriyle, Türkçenin farklı ülkelerde öğretilmesi ve Türk kültürünün tanıtılması adına çok güzel işler yapıyor. Yapılan bu işler, yaptığımız ihracatlar ve fuarlardan çok daha kıymetli ve önemli. Bu çalışmaların, Türkiye’ye hizmet edecek adımlar olduğuna yürekten inanıyorum. Kültürel diplomasinin önemi ve gerekliliği bugün daha iyi anlaşılıyor. Birçok ülkede Türkçe bilen akademisyen, bürokrat, siyasetçi, edebiyatçı olması, Türkiye ile ilgili ülkelerin ilişkilerinin kuvvetli köprülerle birbirine bağlanması anlamına geliyor” diye konuştu.
Başkan Aktaş, Bursa’nın aynı zamanda ünlü Türk Ozanı Dede Korkut’un ‘Bursa Yazmasına’ ev sahipliği yaptığını hatırlatarak, misafirleri eserin sergilendiği Muradiye El Yazmaları Müzesi’ne davet etti.
Başkan Alinur Aktaş’ın konuşmasının ardından tüm konukların katılımıyla çevrim içi olarak gerçekleşen Türkçenin doğru kullanılmasına yönelik interaktif bilgi yarışması düzenlendi. Eğlenceli geçen yarışmada dereceye girenler, hediyelerini Başkan Alinur Aktaş’ın elinden aldı.
Türkçe duyarlılığı
Programda konuşan Türk Dil Kurumu Yüksek Uzmanı Yaşar Yılmaz, Türk milletinin geniş coğrafyada derin köklere sahip olduğunu söyledi. Türk milletinin en eski izlerinin Çin askeri kaynaklarında görüldüğünü belirten Yılmaz, “Asya’dan, Avrupa’nın içine kadar her yönüyle izlerini gördüğümüz Türk milleti böylesine geniş bir coğrafyaya yayılmanın yanında geniş köklere sahiptir. Maddi ve manevi bu kültürü oluşturan derin köklerin en eski izlerini Çin askeri kaynaklarında, Köktürk Yazıtlarında, Divan-ı Lügat-it Türk’te görüyoruz. Bilimsel çalışmalar yapmak üzere Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu, Dil-Tarih Coğrafya Fakültesi gibi kısa sürede peş peşe kurumlar kuruldu. Özellikle Türk tarihinin, kültürünün ve dilinin derin köklerine inilerek çok önemli çalışmalar yapılmıştır. Büyükşehir Belediyesi’nin katkılarıyla düzenlenen Türkçenin Yüzyılı Bilgi Şöleni bu duyarlılığın devamını gösteriyor” dedi.
Ender dillerden biri
Bilgi Şöleni’nin danışmanlığını üstlenen Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hatice Şahin ise “Türkçe dünyanın en eski, çok geniş coğrafyada milyonlarca konuşana sahip ender dillerden biridir. İlk örneklerinden itibaren gelişmiş bir dil olarak karşımıza çıkan Türkçe, Türk boylarının yazı dili olarak bilimde, sanatta, resmi yazışmalarda, hemen her alanda kullanılmıştır. Türkçe, sadece kendi kullanıcılarının değil yabancıların da öğrenmek istediği yaygın bir dil konumundadır. Türkçenin, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100 yaşına denk geldiği bu dönemde bilinmesi, hatırlanması, sahip olduğu birikimin vurgulanması önemlidir. Değişen dünya koşullarında kullanıcılarının ihtiyaçlarını karşılaması, dünya dilleri arasındaki yerini koruyabilmesi, geliştirebilmesi için çeşitli ortamlarda farklı açılardan konuşulması gerekmektedir. Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin böyle bir projeyi gündeme getirip uygulamaya koyması son derece anlamlıdır” diye konuştu.
